Η πασίγνωστη κοιλάδα με τις πεταλούδες της Πάρου βρίσκεται σε μικρή απόσταση (περίπου 5 χλμ), νότια από την Παροικιά, στον δρόμο προς την Αλυκή.
Η περιοχή έχει άφθονα τρεχούμενα νερά και οργιαστική βλάστηση, αποτελεί τον ιδανικό τόπο διαβίωσης για εκατοντάδες πεταλούδες που μετακινούνται εδώ τους καλοκαιρινούς μήνες.

Το επιστημονικό όνομα της πεταλούδας είναι Panaxia Quadripunctaria της οικογένειας Arctiidae και διαφέρει από τις γνωστές πεταλούδες. Ανήκει στα πεταρούδια ή νυχτοπεταλούδες (Moths). Αυτά μαζί με τις πεταλούδες αποτελούν τις δύο υποοικογένειες των λεπιδόπτερων.

Στην είσοδο της "κοιλάδας" λειτουργεί αναψυκτήριο όπου θα απολαύσετε το αναψυκτικό ή τον καφέ σας, σε ένα εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον.
Μπορείτε να θαυμάσετε τις πεταλούδες από τις 9 το πρωί, έως τις 8 το βράδυ, πληρώνοντας ένα συμβολικό εισητήριο που σκοπό έχει τα έσοδα να καλύπτουν τις πάγιες ανάγκες συντήρησης και φύλαξης της περιοχής.

Οι "πεταλούδες" όπως λέγεται η περιοχή της κοιλάδας είναι ένας βιότοπος που καλύπτεται, σε αντίθεση με τις γύρω εκτάσεις, με πολλά δένδρα και θάμνους.
Πανύψηλα κυπαρίσια, πλατάνια αλλά και αγριλιές, δάφνες, χαρουπιές, καθώς και πολλά οπωροφόρα, όλα αγκαλιασμένα με καταπράσινους κισσούς. Η βλάστηση είναι οργιαστική, η δροσιά που αναδύεται από την πηγή που υπάρχει και το φως που φτάνει λιγοστό στο έδαφος μέσα από τα πυκνά φύλλα, είναι στοιχεία μακρινά από το μεσογειακό κλίμα.
Οι πεταλούδες εδώ, είναι ενός είδους όλες και τα χρώματά τους καφέ - μαύρο με κιτρινόλευκα περιθώρια και λωρίδες, στη θέση της ανάπαυσης και με κατακόκκινα δύο πίσω φτερά στο πέταγμα.

Η πεταλούδα κατά την ανάπτυξή της υφίσταται τέσσερα ξεχωριστά στάδια, γνωστά σαν μεταμόρφωση (αυγό - προνύμφη ή κάμπια - νύμφη ή χρυσαλίδα - ώριμο έντομο. Στο τελευταίο αυτό στάδιο παρουσιάζεται στην κοιλάδα μαζικώς τους καλοκαιρινούς μήνες. Η αθρόα αυτή μετακίνηση γίνεται σταδιακά. Αρχίζει στα μέσα Ιουνίου και ολοκληρώνεται τον Αύγουστο. Τον Σεπτέμβριο τα θηλυκά εγκαταλείπουν την κοιλάδα ταξιδεύοντας μόνο νύκτα, πηγαίνουν να αποθέσουν τα αυγά τους σε περιοχές με θαμνώδη βλάστηση από αείφυλλα σκληρόφυλλα φυτά. Το κάθε θηλυκό αφήνει περίπου 100 αυγά, μικρότερα από ένα χιλιοστό και μετά πεθαίνει.
Οι κάμπιες βγαίνουν αρχές Οκτωβρίου, εποχή που στη Μεσόγειο αρχίζουν οι βροχές. Ετσι έχουν άφθονη τροφή. Αλλωστε το Tiger Moth τρέφεται μόνο σε αυτό το στάδιο της ζωής του που κρατάει όλο τον χειμώνα.
Αρχές Μαϊου η κάμπια μεταμορώνεται σε χρυσαλίδα και γύρω στα μέσα Ιουνίου αναδύεται το τέλειο έντομο. Η πεταλούδα δεν τρέφεται πια. Στο σώμα της όμως έχει αποθηκεύσει αρκετό λίπος. Είναι τα καύσιμα για το καλοκαίρι, τόσο για το ταξίδι όσο και για την επιβίωση.

Οι πεταλούδες προς αναζήτηση καταλληλότερου χώρου διαβίωσης, ταξιδεύουν νύκτα και καταλήγουν στην κοιλάδα.
Εδώ στην διάρκεια της ημέρας παραμένουν σχεδόν ακίνητες στους κορμούς και τους βράχους και στο τάλος της ημέρας ακολουθώντας τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας, ανεβαίνουν στο φύλλωμα.
Στο τέλος Αυγούστου θα ζευγαρώσουν και το Σεπτέμβριο το θηλυκό θα φύγει για να αποθέσει τα αυγά του. Φαίνεται λοιπόν πως η κοιλάδα προσφέρει τις ιδεώδεις συνθήκες για την αναπαραγωγή τους.

Η κοιλάδα κρύβει όμως και κινδύνους, οι σαύρες, οι σφήκες, ακόμη και οι αράχνες είναι οι εχθροί. Οι πεταλούδες ως νυκτόβιοι οργανισμοί αποτελούν λεία κυρίως για τις νυχτερίδες. Οι νυχτερίδες προσανατολίζονται εκπέμποντας υπερήχους που επανασυλλαμβάνουν με τα αυτιά τους.
Οι πεταλούδες είναι προσαρμοσμένες στο να συλλαμβάνουν τους υπερήχους και να απομακρύ-νονται αμέσως από τον κίνδυνο.

Ο μεγαλύτερος όμως εχθρός και κύριος υπεύθυνος για τη μείωση του αριθμού των πεταλούδων στην κοιλάδα είναι ο άνθρωπος.